Aπό το βιβλίο "Η Διάγνωση της Διάσπασης Προσοχής" - Πρακτικός Οδηγός - Εκδόσεις Καστανιώτη

Δεν κάνουμε περίληψη. Απλά παραθέτουμε σημεία του βιβλίου που μας άρεσαν. Σε κάθε βιβλίο καθένας αγγίζεται από διαφορετικά σημεία.
Πολύ καλοί, για όποιον θέλει να διαπιστώσει αν έχει διάσπαση προσοχής, να θυμηθεί πως ήταν όταν ο ίδιος πήγαινε σχολείο (ή αν το παιδί του έχει διάσπαση προσοχής) ορισμένοι πίνακες που παραθέτονται στο παράρτημα του βιβλίου. Υπάρχουν επίσης Διαγνωστικές Κλίμακες για ενήλικες (μεταφρασμένες στα ελληνικά) όπως η Wender Utah Rating Scale. Eυχάριστη έκπληξη και η αναφορά σε test του Daniel G. Amen, ΜD. (επίσης μεταφρασμένο στα ελληνικά. Έχουμε προτείνει για την διάσπαση προσοχής ένα πλήρες βιβλίο, το Healing ADD)

π.χ. (από το τέστ)

Χαμηλή ενέργεια: 75. Περίοδοι χαμηλής ενεργητικότητας, ειδικά νωρίς το πρωί και το απόγευμα. Μιλούσα με μια φίλη από θεσσαλονίκη και θέσαμε το θέμα της χαμηλής ενέργειας που νιώθουμε - θέλει δουλειά το συγκεκριμένο θέμα καθώς φαίνεται ότι εκτός από την διατήρηση της προσοχής και η διατήρηση της ενέργειας ταλαιπωρεί εξίσου.

Μιλώντας για διαγνωστικά κριτήρια για ενήλικες στην σελίδα 116 διαβάζουμε:

Αν έχετε παρουσιάσει το λιγότερο 12 από τις παρακάτω συμπεριφορές και αν τα συμπτώματα δεν σχετίζονται με άλλη παθολογική/ψυχιατρική κατάσταση...:

• Μια αίσθηση αποτυχίας όσον αφορά την πραγματοποίηση των στόχων σας (άσχετα με το πόσα έχετε καταφέρει)
• Δυσκολία στο να οργανώνεστε
• Χρόνια Αναβλητικότητα
• Συχνή Αναζήτηση ερεθισμάτων
• Μη ανοχή στην ανία
• Εύκολη διάσπαση της προσοχής σας, τάση να αφαιρείστε στην μέση της σελίδας, ή μιας συζήτησης, συχνά μαζί με ανικανότητα να εστιάσετε.
• Ανυπόμονος
• Αλλαγή σχεδίων, ορισμός νέων πλάνων ή επαγγελματικών σχεδίων. Θερμός χαρακτήρας.
• Τάση για συμπεριφορές εθισμού.
• Χρόνια προβλήματα αυτοεκτίμησης.
• Εναλλαγές στην διάθεση, ευμετάβλητη συναισθηματική κατάσταση, ειδικά όταν αποσυνδέεστε από ένα πρόσωπο ή σχέδιο.

Στην σελίδα 91 διαβάζουμε για την ιστορία ενός νέου 32 ετών:

"...στο σχολείο δεν ήμουν καλός μαθητής, αλλά δάσκαλοι και καθηγητές λέγανε στους γονείς μου ότι αν στρωνόμουν θα γινόμουν πολύ κάλός και θα έπαιρνα υψηλούς βαθμούς. Αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν στρωνόμουν όχι γιατί δεν ήθελα αλλά γιατί δεν μπορούσα..."

"..φίλους έχω πολλούς αλλά δεν μπορούσα να μείνω σε μόνιμη σχέση με κοπέλα, γιατί όλο και κάτι συνέβαινε και με τον τρόπο μου την έδιωχνα, χωρίς να το θέλω...αυτά τα προβλήματα και η σύγκριση με τους φίλους μου, οι οποίοι πάνε καλά στην ζωή τους με έβαλαν σε σκέψη και αποφάσισα να ψάξω το ζήτημα..."

"'Ολα αυτά μου προκαλούσαν άγχος και μεταπτώσεις στην διάθεσή μου και δεν μπορούσα να εξηγήσω τι δεν πάει καλά στην ζωή μου...δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί ενώ ήθελα πράγματα, δεν μπορούσα να τα πετύχω, γιατί έφτανα στο παρά πέντε και τα παρατούσα, γιατί δεν μπορούσα να βάλω την ζωή μου σε μια τάξη και να προχωρήσω από την θεωρία στην πράξη..."

"...βρήκα δουλιά στο ατελιέ ενός περιοδικού και τώρα παραμένω στην ίδια εργασία για 8 μήνες κάτι που αποτελεί προσωπικό ρεκόρ για μένα..." (κάπου εκεί είναι και το δικό μου!)

Στην σελίδα 23 αναλύεται η διάσπαση προσοχής κατά τον Russell Barkley που ανακαλύψαμε πρώτη φορά χάρη στο βιβλίο που παρουσιάζουμε.

5 πρωταρχικά προβλήματα κατά τον Barkley για ένα άτομο για να ελέγξει την συμπεριφορά του είναι:

1. Δυσκολία στην διατήρηση της προσοχής. [...φαίνεται να στρέφονται στις πιο διασκεδαστικές ή ανταποδοτικές πλευρές κάθε κατάστασης...δυσκολεύονται να διατηρήσουν την σκέψη τους στην δουλειά τους και να αναστείλουν την τάση τους να σκέφτονται πράγματα που δεν σχετίζονται με αυτή...]
2. Δυσκολία στον έλεγχο των παρορμήσεων. [...προβλήματα με παρορμητική συμπεριφορά όσο και με παρορμητικό τρόπο σκέψης...έφηβοι και νεαροί ενήλικες με add έχουν 4 φορές παραπάνω πιθανότητες για αυτοκινητικά ατυχήματα και λαμβάνουν 4 φορές περισσότερες κλήσεις...δεν σκέφτονται, πριν ξοδέψουν χρήματα, τις επιπτώσεις στο χρηματικό τους απόθεμα...]
3. Υπερβολική δραστηριότητα
4. Δυσκολία στην υπακοή σε κανόνες ή οδηγίες
5. Υπερβολική ποικιλομορφία στις αντιδράσεις του ατόμου σε διάφορες καταστάσεις, κυρίως κατα την διάρκεια κάποιας εργασίας. [...το πρόβλημα δεν είναι ότι δεν μπορούν να κάνουν την δουλιά, αλλά ότι δεν μπορούν να διατηρήσουν το σχέδιο παραγωγικότητας μια δραστηριότητας με τον τρόπο που μπορούν οι άλλοι (Barkley, 1995)...συνεπώς το να λέγεται στα άτομα με ΔΕΠ να προσπαθούν πιο σκληρά είναι μάταιο, αντιθέτως μέλημα πρέπει να είναι η διατήρηση του ενδιαφέροντος και η ανεύρεση κινήτρων για τα άτομα αυτά...]

Από Ελληνική Βιβλιογραφία ανακαλυψαμε την ύπαρξη των:

Κάκουρος, Ε., & Μανιαδάκη, Κ. (2000). Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής - Υπερκινητικότητα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Καλαντζή-Αζίζι, Α., & Καραδήμας, Ε. Χ. (υπό δημοσίευση). Διάσπαση προσοχής και αδυναμία ελέγχου των παρορμήσεων: Από τον απρόσεκτο μαθητή ως τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητα. Στο Α. Καλαντζή-Αζίζι & Μ. Ζαφειροπούλου (Επιμ.). προβλήματα συμπεριφοράς και ψυχικής υγείας στο σχολείο.
Καραδήμας, Ε. Χ. (2001). Τεχνικές παρέμβασης για την αντιμετώπιση της ΔΕΠΥ στα πλαίσια της σχολικής και της σχολικής αγωγής. Στο Ε. Κάκουρος (Επιμ.), Το υπερκινητικό παιδί: Οι δυσκολίες του στη μάθηση και στη συμπεριφορά (σελ. 97-121). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

Η Α. Καλαντζή-Αζίζι είναι Καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και Επιστημονική Διευθύντρια του ΙΕΘΣ. Επί σειρά πολλών ετών έχει ασχοληθεί με διάφορα προβλήματα ψυχικής υγείας σε παιδιά και εφήβους.

Στα Αγγλικά ένα ενδιαφέρον site με διαγνωστικούς πίνακες για την Διάσπαση προσοχής (και όχι μόνο!) το : http://www.neurotransmitter.net/adhdscales.html

Γενικά θα έλεγα πως έχει σημασία το βιβλίο που θα διαβάσετε να έχει γραφτεί με κατάλληλα θετικό τρόπο κατά προτίμηση από επιστήμονα που έχει και ο ίδιος add. Οι μεταφράσεις καμιά φορά "χάνουν" σε σχέση με το προτότυπο. Δεν καταφέρνουν να περάσουν το μήνυμα που θέλει ο συγγραφέας.

Θα βοηθηθεί κανείς από το να διαβάσει βιβλία που αντιμετωπίζουν το θέμα από την ουδέτερη-θετική του πλευρά. Να μπλεχτεί κανείς σε ιατρικά-επιστημονικά κείμενα με στοιχεία που καμιά φορά αλληλοαναιρούνται δεν έχει νόημα. Μας ενδιαφέρει η ουσία. Μας ενδιαφέρει πως θα κάνουμε καλύτερη την ζωή μας. Μας ενδιαφέρει το θεραπευτικό πλάνο. (γιατί απαιτείται πολύπλευρη αντιμετώπιση και πλάνο με ανάδειξη των θετικών σημείων του ατόμου με διάσπαση προσοχής). Μας ενδιαφέρουν οι τεχνικές που ανέπτυξαν άτομα με το ίδιο ταμπεραμέντο πριν από εμάς και πέτυχαν.

Για την ώρα, τα βιβλία των Hallowell και D. Amen είναι αυτά που με έχουν αγγίξει στην ουσία του θέματος που αναλύουμε. Η γνώση υπάρχει, το θέμα είναι πως θα συνεχίζουμε να την εφαρμόζουμε.